Koronawirus – aktualizacja – stan epidemii
W dniu 20 marca 2020 roku Minister Zdrowia wydał rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz.U 2020 r., Poz. 491). Jak wskazywaliśmy w naszym poprzednim tekście jest to kolejny po stanie zagrożenia epidemicznego stan prawny, który charakteryzuje się koniecznością podjęcia środków przeciwepidemicznych i zapobiegawczych dla minimalizowania skutków epidemii.
Rozporządzenie wprowadza kolejne ograniczenia dla osób przebywających na terytorium Polski. Wskazane restrykcje obowiązują od 20 marca b.r. do odwołania. Oto one:
- wstrzymuje się przemieszczanie się pasażerów w transporcie kolejowym wykonywanym z przekroczeniem granicy Rzeczypospolitej Polskiej;
- osoba przekraczająca granicę państwową, w celu udania się do swojego miejsca zamieszkania lub pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązana:
- przekazać funkcjonariuszowi Straży Granicznej informację o adresie miejsca zamieszkania lub pobytu, w którym będzie odbywać obowiązkową kwarantannę,
o numerze telefonu do kontaktu z tą osobą; - odbyć po przekroczeniu granicy państwowej, obowiązkową kwarantannę, trwającą 14 dni, licząc od dnia następującego po przekroczeniu tej granicy.
W celu wypłaty osobie odbywającej obowiązkową kwarantannę za okres jej trwania wynagrodzenia lub świadczenia pieniężnego z tytułu choroby osoba ta, w terminie 3 dni roboczych od dnia zakończenia obowiązkowej kwarantanny składa pracodawcy lub podmiotowi zobowiązanemu do wypłaty świadczenia pieniężnego z tytułu choroby pisemne oświadczenie potwierdzające odbycie obowiązkowej kwarantanny. Oświadczenie to można złożyć za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności.
Wskazanego obowiązku, nie stosuje się w przypadku przekraczania granicy Rzeczypospolitej Polskiej w ramach wykonywania czynności zawodowych w Rzeczypospolitej Polskiej lub państwie sąsiadującym przez osobę wykonującą czynności zawodowe w tych państwach; przez załogę statku; przez kierowców wykonujących przewóz drogowy w ramach międzynarodowego transportu drogowego lub międzynarodowego transportu kombinowanego w rozumieniu przepisów o transporcie drogowym powracających z zagranicy innymi środkami transportu niż pojazd, którym jest wykonywany transport drogowy; w przypadku przekraczania granicy Rzeczypospolitej Polskiej przez żołnierzy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej lub żołnierzy wojsk sojuszniczych, funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Ochrony Państwa, wykonujących zadania służbowe.
Państwowy inspektor Sanitarny właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu, w których ma być obowiązkowa kwarantanna lub inny upoważniony przez Głównego Inspektora Sanitarnego państwowy inspektor sanitarny, w uzasadnionych przypadkach decyduje o skróceniu lub zwolnieniu z obowiązku jej odbycia.
- zakazuje się wywozu lub zbywania poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej respiratorów oraz kardiomonitorów;
- nie później niż na 24 godziny przed zamiarem wywozu lub zbycia poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej następujących produktów:
- gogli ochronnych
- kombinezonów typu TYVEK,
- masek typu FFP2/FFP3,4) maseczek chirurgicznych,5) ochraniaczy na buty (obuwie),
- rękawiczek lateksowych,
- rękawiczek nitrylowych,
- środków do dezynfekcji rąk, powierzchni i pomieszczeń
przedsiębiorca ma obowiązek powiadomić o tym Wojewodę właściwego dla siedziby albo miejsca zamieszkania tego przedsiębiorcy. Wojewoda może złożyć wniosek do Prezesa Rady Ministrów w sprawie zakazu wywozu lub zbycia tych produktów poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Informację tę przekazuje także Ministrowi Zdrowia.
Ustanawia się czasowe ograniczenie:
prowadzenia przez przedsiębiorców działalności:
- polegającej na przygotowywaniu i podawaniu posiłków i napojów gościom siedzącym przy stołach lub gościom dokonującym własnego wyboru potraw z wystawionego menu, spożywanych na miejscu z wyłączeniem realizacji usług polegających na przygotowywaniu i podawaniu żywności na wynos lub jej przygotowywaniu i dostarczaniu oraz działalności restauracyjnej lub barowej prowadzonej w środkach transportu, wykonywanej przez oddzielne jednostki – całkowity zakaz prowadzenia działalności,
- związanej z organizacją, promocją lub zarządzaniem imprezami, takimi jak targi, wystawy, kongresy, konferencje, spotkania, włączając działalności polegające na zarządzaniu i dostarczaniu pracowników do obsługi terenów i obiektów, w których te imprezy mają miejsce – całkowity zakaz prowadzenia działalności,
- twórczej związanej z wszelkimi zbiorowymi formami kultury i rozrywki – – całkowity zakaz prowadzenia działalności,
- związanej ze sportem, rozrywkowej i rekreacyjnej w szczególności polegającej na prowadzeniu miejsc spotkań, klubów, w tym klubów tanecznych i klubów nocnych oraz basenów, siłowni, klubów fitness – całkowity zakaz prowadzenia działalności,
- związanej z projekcją filmów lub nagrań wideo w kinach, na otwartym powietrzu lub w pozostałych miejscach oraz działalności klubów filmowych związanej z konsumpcją i podawaniem napojów – całkowity zakaz prowadzenia działalności,
- związanej z prowadzeniem kasyn, z wyłączeniem kasyn internetowych – całkowity zakaz prowadzenia działalności,
Nadto:
- działalności bibliotek, archiwów, muzeów oraz pozostałej działalności związanej z kulturą – całkowity zakaz prowadzenia działalności,
- działalności w zakresie lecznictwa uzdrowiskowego – zakaz udzielania pacjentom świadczeń opieki zdrowotnej,
- sprawowania kultu religijnego w miejscach publicznych, w tym w budynkach i innych obiektach kultu religijnego – polegają na konieczności zapewnienia, aby w trakcie sprawowania kultu religijnego na danym terenie lub w danym obiekcie znajdowało się łącznie, zarówno wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń, nie więcej niż 50 osób, wliczając w to uczestników i osoby sprawujące kult religijny.
W dniu 20 marca 2020 roku w obiektach handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 ustanawia się czasowe ograniczenie:
- handlu detalicznego najemcom powierzchni handlowej, których przeważająca działalność polega na handlu:
- wyrobami tekstylnymi,
- wyrobami odzieżowymi,
- obuwiem i wyrobami skórzanymi,
- meblami i sprzętem oświetleniowym,
- sprzętem radiowo,
- telewizyjnym lub sprzętem gospodarstwa domowego,
- artykułami piśmiennymi i księgarskimi
– całkowity zakaz prowadzenia działalności
- prowadzenia działalności gastronomicznej i rozrywkowej.
– całkowity zakaz prowadzenia działalności
W okresie od dnia 21 marca 2020 roku do odwołania w obiektach handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 ustanawia się czasowe ograniczenie:
- handlu detalicznego najemcom powierzchni handlowej z wyłączeniem najemców, których przeważająca działalność polega na sprzedaży:
- żywności,
- produktów kosmetycznych,
- artykułów toaletowych,
- środków czystości,
- produktów leczniczych w tym w aptekach lub punktach aptecznych,
- wyrobów medycznych,
- środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego,
- gazet,
- artykułów budowlanych lub remontowych,
- artykułów dla zwierząt domowych,
- paliw
– całkowity zakaz prowadzenia działalności
- prowadzenia działalności usługowej najemcom powierzchni usługowej,
z wyłączeniem najemców, których przeważająca działalność polega na świadczeniu usług:
- medycznych,
- bankowych,
- ubezpieczeniowych,
- pocztowych,
- pralniczych lub gastronomicznych polegających jedynie na przygotowywaniu i dostarczaniu żywności;
– całkowity zakaz prowadzenia działalności
- prowadzenia handlu detalicznego lub prowadzenia działalności usługowej na wyspach handlowych.
– całkowity zakaz prowadzenia działalności
W okresie od 20 marca b.r. do odwołania ustanawia się czasowe ograniczenie:
- prowadzenia usług rehabilitacyjnych – całkowity zakaz prowadzenia działalności
- działalności samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, dla których podmiotem tworzącym jest Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego – zakaz udzielania pacjentom świadczeń opieki zdrowotnej
W okresie od 20 marca b.r. do odwołania wykonywanie zadań przez urząd administracji publicznej lub jednostkę organizacyjną wykonującą zadania o charakterze publicznym, może podlegać ograniczeniu polegającym na wykonywaniu wyłącznie zadań niezbędnych do zapewnienia pomocy obywatelom, określonych zadań przez ten urząd lub jednostkę w sposób wyłączający bezpośrednią obsługę interesantów.
W okresie od 20 marca b.r. do odwołania zakazuje się organizowania zgromadzeń, w których łącznie z organizatorami uczestniczy więcej niż 50 osób.
Rozporządzenie wprowadza także nakaz udostępnienia w celu zwalczania epidemii, nieruchomości, lokali i terenów.
Stan epidemii przypomina stan klęski żywiołowej, który może być niebawem wprowadzony. Jednak w odróżnieniu od stanku klęski żywiołowej nie wywołuje skutku w postaci przesunięcia terminu wyborów prezydenckich, które mają odbyć się w maju b.r.
Należy przy tym wiedzieć, że rozporządzenie z dnia 20 marca b.r. nie wprowadza jeszcze wszystkich możliwych ograniczeń przewidzianych w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. Nr 234, poz 1570 z póź. zm).
Ograniczenia mogą być zaostrzone na przykład przez:
- czasowe ograniczenie określonego sposobu przemieszczania się,
- nakaz określonego sposobu poruszania się,
- zakaz opuszczania strefy zero przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie,
- czasowe ograniczenie funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy,
– art. 46 – 46 b ustawy
Reasumując. Dostrzegamy, że wprowadzone ograniczenia de facto są restrykcjami pozwalającymi oceniać obecny stan jako nadzwyczajny, choć z punktu prawnego nie ma on takiego charakteru. Do takiego wniosku prowadzi nas wprost porównanie treści opisywanych przez nas rozporządzeń i przede wszystkim ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. Nr 234, poz 1570 z póź. zm) z ustawą z dnia 18 kwietnia 2002 roku o stanie klęski żywiołowej (Dz. U. Nr 62, Poz. 558).